Een uitnodiging om te reizen

De Boghossianstichting presenteert Een uitnodiging om te reizen, een uitnodiging om te wandelen, om na te denken en om in interactie te treden met hedendaagse kunstwerken. Op enkele stappen van de Villa Empain bevindt zich een installatie van zes monumentale werken, in een kleine zone van het Ter Kamerenbos. Ze is opgevat als een reis die het publiek uitnodigt een jaar lang de vele manieren te ontdekken waarop kunstenaars het landschap opnieuw uitvinden.

De aanleg van een beeldenroute in het Ter Kamerenbos is een project van de Boghossianstichting. Alle gepresenteerde stukken zijn specifiek ontworpen, gemaakt of aangekocht door de Boghossianstichting voor Een uitnodiging om te reizen. Het project werd op touw gezet in samenwerking met Urban.Brussels en de Stad Brussel voor een periode van één jaar. De Boghossianstichting dankt hen voor hun steun en inzet.

1. Thierry Bontridder
2. Samar Mogharbel (in restauratie)
3. Léopoldine Roux
4. Ara Alekyan
5. Jiana Kim
6. Kaz Shirane

Thierry Bontridder (België, 1956) is een Belgische beeldhouwer en ontwerper van hedendaagse juwelen. Kenmerkend voor zijn oeuvre is de speciale aandacht voor beweging en licht. Als een ingenieur assembleert hij met verbluffend technisch meesterschap de sterkste materialen, zoals koper, titaan en staal.

Pli #75 (2015) knoopt aan bij de reeks Plissements, geboren uit het verlangen een werk te creëren waarvan je steeds de vorm en de structuur kunt zien, ongeacht de kijkrichting. Een en ander bracht de kunstenaar ertoe te experimenteren met de mogelijkheden van de spiraal. De spiraal is overal te vinden in de natuur, zowel bij levende wezens als bij mineralen. Denken we maar aan een slakkenhuis, de structuur van een denappel of de spiraalnevels in de ruimte. Deze monumentale sculptuur, gemaakt van zware materialen en stevig verankerd in de bodem van het Ter Kamerenbos, lijkt de wetten van de zwaartekracht te tarten. Als een draaikolk belichaamt dit werk de windingen van een spiraal komend uit het beginpunt en doorlopend tot in het oneindige. De abstracte, harmonieuze en uitgepuurde vorm van deze monumentale sculptuur roept bij de waarnemer een gevoel van vitaliteit, opstijgen en wegvliegen op.

In 2001 won Thierry Bontridder de Egide Rombaux-prijs van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van België. Hij was ook de winnaar van de Village of Hamburg Sculpture Competition, in de Verenigde Staten.

In restauratie.

Samar Mogharbel (Libanon, 1958) is een Libanese kunstenares die hoofdzakelijk met klei werkt. Een groot deel van haar oeuvre gaat over emotionele herinneringen aan de oorlog en de gebeurtenissen die haar land beroeren. Klei, haar lievelingsmateriaal, beschouwt ze als een sleutel tot het begrijpen van de wereld en het leven zelve.

Art de Triomphe (2022) is geïnspireerd op een reeks die de kunstenares creëerde in 2020. Dat waren miniatuurwerken van keramiek, in de vorm van uitlaatpijpen van auto’s die zijn gebogen en daardoor niet te herkennen. De reeks, begonnen in 2020, een bijzonder tragisch jaar voor Libanon, handelt over het thema uitputting, en wel op tweeërlei wijze. Enerzijds verwijzen de gebogen uitlaatpijpen naar de instorting van een systeem dat afval verwerkt en wegwerkt. Anderzijds verwijzen ze naar de vermoeidheid en de uitputting door de opeenvolgende crisissen. Allegorisch gezien beelden ze het onvermogen uit om de trauma’s te verwerken, net door die vele crisissituaties. Om dit grote exemplaar van polystyreen te maken, gebruikte Mogharbel een 3D-printer. Het werk is geïnspireerd op een klein model van keramiek.

Samar Mogharbel won verschillende prijzen met haar werk, waaronder de eerste prijs op de Herfstsalon van het Sursock Museum in Beiroet, in 2006. Sinds 1983 geeft ze les in keramiek aan de Lebanese American University in Beiroet.

Léopoldine Roux (Frankrijk, 1979) woont en werkt sinds 2003 in Brussel. Ze behaalde een diploma aan de Ecole Supérieure des Beaux-Arts in Rennes en aan de ENSAV La Cambre in Brussel. In haar oeuvre bespeelt ze een waaier van mogelijkheden. Door de ongewone dragers die de kunstenares gebruikt, krijgen de kleuren iets uitgesproken tastbaars en worden ze meteen ook autonomer.

Rainbow Seeds (2022) is een ontmoeting tussen het onveranderlijke en zijn avatar, het stevige, het volle en het onaantastbare, het zware en het luchtige … De beschilderde stenen staan er altijd, sinds mensenheugenis, in weer en wind. Tijd is voor hen van geen tel. Ze zijn geboren uit oud bezinksel. Ze bezweren het verweren van de materie, schreeuwend naar de hemel en de elementen dat het leven vluchtig is. Als korrels van de regenboog lopen ze tot aan het water. Het zijn de wachters die de ultieme droom bewaken. Het werk wekt bij de waarnemer een indruk van kracht, rust en eenheid. De steen wordt een korrel en nodigt ons uit het leven te bekijken door de ogen van een kind, zoals Matisse dat al aanraadde. Alles is een kwestie van schaal en perspectief. Dit doolhof van afzonderlijke, monolitische en gekleurde stenen vormt een betoverend ritornel. Men kan vermoeden welk idee hierachter schuilt, maar dat doet er niet echt toe. De stenen flirten met de droom en het onstoffelijke. In ons hoofd tekent zich een prachtige regenboog af.

Werk van Léopoldine Roux is te vinden in tal van openbare en privécollecties, zoals die van de Federatie Wallonië-Brussel en die van de Nationale Bank van Luxemburg.

Ara Alekyan (Armenië, 1959) is een beeldhouwer wiens oeuvre ingrijpend werd beïnvloed door de aardbeving die zijn land in 1988 verwoestte. De zowel visuele als emotionele schok die hij toen ervoer, dreef hem ertoe te gaan zoeken in de hopen metaalafval van na de ramp, om er nieuwe dingen mee te creëren.

Horse (2012) geeft op treffende wijze gestalte aan de onstuimigheid en de kracht van het dier, dankzij de mechanische details, zoals de grote en kleine veren die verwijzen naar de spanning van het dier, dat klaar is voor een wedren zonder einde. Hoewel monumentaal is deze sculptuur opvallend licht, met een boeiend spel van transparantie. De blik dwaalt van het ene stuk metaal naar het andere en verdwijnt in de openingen. De nauwkeurigheid van dit werk doet denken aan het mechanisme van een uurwerk. De plaatsing van elk element is grondig doordacht, met de bedoeling het heel eigen karakter van het levende dier in het metaal te prenten. Eens een werk af is verpakt de kunstenaar het in papier dat hij in brand steekt, zodoende onthult hij zijn werken door vuur. Dit procedé biedt hem de mogelijkheid het vuur een centrale rol toe te bedelen. Het vuur is immers de sleutel van de schepping, waardoor hij al die verschillende stukken metaal kan assembleren tot één sculptuur.

Werk van Ara Alekyan is te vinden in privécollecties, musea, openbare ruimten en parken in Armenië, de Verenigde Staten, Italië, Rusland en België.

Jiana Kim (Zuid-Korea, 1972) behaalde een doctoraat ambachtskunst en design in Seoel, waarna ze haar kunstopleiding vervolgde in de Verenigde Staten. Ze is geboeid door de eindeloze mogelijkheden van klei. Porselein is haar favoriete expressiemiddel. Haar techniek leent zich tot tal van variaties, in hybride composities, spelend met de textuur via een taal die de beelhouwkunst en de schilderkunst met elkaar gemeen hebben.

Bridge (2022) bestaat uit rechte en dikke panelen van Cortenstaal die elkaar ondersteunen. De zo ontstane vorm doet denken aan het Chinese karakter voor mens (人). Daarop zijn dan weer pannen van keramiek aangebracht. Het gaat om een combinatie van water, vuur, lucht en aarde. Er zijn aan de mensenwereld ontleende elementen op afgebeeld, zoals boeken, talen, courante consumptiegoederen, enz. Al die elementen vormen samen een brug waar je niet over kan. Ze brengen een verhaal, dat van de beschaving. Bridge vertelt over de wereld, het verleden, het heden en de toekomst, over grote veranderingen waar de mensheid mee te maken krijgt. Deze brug waar je niet over kan gaan, confronteert ons meteen ook met een ongemakkelijke waarheid: er wacht ons een moeilijke toekomst, maar het is ook een uitnodiging om er iets nieuws van te maken.

Jiana Kim nam in 2019 deel aan het residency-programma van de Boghossianstichting.

Kaz Shirane (Japan, 1981), die in het echt Masakazu Shirane heet, is een Japanse kunstenaar. Na een opleiding tot architect begon hij zijn carrière in verschillende architectenbureaus in Tokio, Londen en Shanghai. Al snel specialiseerde hij zich in design en het ontwerpen van driedimensionale decors. Met behulp van spiegels creëert hij een fascinerend lichtspel. Het resultaat zijn heuse caleidoscopen, die de bezoeker uitnodigen zich onder te dompelen in dit visueel betoverende decor.

Ensō (2022), de sculptuur die Kaz Shirane speciaal voor Een uitnodiging om te reizen creëerde, bestaat uit drie metalen repen die gevouwen zijn tot driehoeken en die dan samen tot een cirkelvorm zijn gebogen. Deze imposante structuur van zwaar, roestvrij staal met spiegelafwerking zorgt voor een indruk van transparantie, doordat het omliggende landschap van het Ter Kamerenbos erin wordt weerspiegeld. Het werk vormt één geheel met zijn omgeving. Het verandert dan ook voortdurend, afhankelijk van het weer en de seizoenen. Het is geïnspireerd op twee oosterse principes: het zen-symbool ensō en het concept van Yin en Yang. In het zenboeddhisme is ensō een cirkel getekend in één trek, zonder begin- of eindpunt. De cirkel staat symbool voor het oneindige, terwijl Yin en Yang elkaar aanvullen en één geheel vormen. Vanaf dan kan een nieuwe, dynamische wereld ontstaan. Nu de coronapandemie wereldwijd stilaan achter de rug is, kun je dit werk zien als een symbolische brug naar een nieuwe wereld en een uitnodiging om er zelf werk van te maken.

Kaz Shirane heeft werk tentoongesteld in de Verenigde Staten, China, Australië, Japan, Singapore en de Verenigde Arabische Emiraten. Hij won reeds verschillende prijzen als interieurontwerper.