Mappa Mundi

Net als vroeger zijn afbeeldingen van onze wereld ook nu nog een praktische en wetenschappelijke noodzaak om zicht te krijgen op de geografische situatie, zowel dichtbij als veraf. Die afbeeldingen prikkelen echter ook onze verbeelding en zijn een uitnodiging tot reizen en verwondering.

De eerste ontdekkingsreizigers zetten voet aan wal in onbekende gebieden die ze picturaal trachten te vertalen. Cartografie is geen eindig proces, het kan altijd nauwkeuriger naarmate de precisie van de gegevens waarover we beschikken en de betekenis die we eraan willen geven. Een kaart stelt de realiteit voor, maar is er tegelijk ook een interpretatie van doordat het beeld dat ze creëert vanuit een hele reeks min of meer betrouwbare gegevens wordt opgebouwd. De uitbeelding van onze wereld evolueert voortdurend. Dankzij nieuwe technologieën gebeurt dat uitbeelden nu heel nauwkeurig, waardoor we de wereld meteen ook anders gaan zien. Toch is dit een louter technische weergave ervan. Vandaar dat men kaarten al van in het begin ook iets artistieks verleende, als aanvulling op het nut dat ze hadden bij het bepalen van de positie.

Ook hedendaagse kunstenaars zijn geboeid door de wereldkaart. Velen hebben er hun heel eigen versie van gecreëerd. Ze experimenteren met de vele mogelijkheden ervan, niet alleen de geografische, maar ook de politieke, poëtische en utopische. Een kaart heeft een min of meer vaste vorm, maar grafisch gezien kun je er alle kanten mee uit. Ze kan ook stof tot nadenken bieden over de toestand van onze wereld, of onze verbeelding voeden. Een kaart is zowel realiteit als illusie. Ze biedt een andere kijk op de werkelijkheid. Wellicht is het daarom dat zoveel kunstenaars er aan de slag mee zijn gegaan en elk op hun heel eigen manier onze wereld in kaart hebben gebracht.

De tentoonstelling presenteerde werken van een dertigtal hedendaagse kunstenaars uit alle delen van de wereld die door een selectie oude kaarten en literaire referenties worden vervolledigd. Ze getuigt van de recente belangstelling van kunstenaars voor een Mapping geleid door hun heel eigen esthetische inzichten. Sommigen, zoals Marcel Broodthaers en Mona Hatoum, verkennen het thema doorheen hun carrière, terwijl anderen er slechts punctueel mee in contact komen. Dit was bijvoorbeeld het geval voor Alighiero Boetti, met zijn Mappa of Wim Delvoye die specifiek voor deze tentoonstelling een installatie ontwierp. Dit zijn slechts enkele van de bekende en opkomende kunstenaars die in deze tentoonstelling worden samengebracht rond een thema dat rijk is aan betekenis. Voor kunstenaars is de kaart een voorwendsel voor allerlei commentaren op de hedendaagse samenleving, machtsverhoudingen, ecologie, conflicten, …